8000 YIL ÖNCESİNE UZANAN BİR YOLCULUK :EKMEK I

Hülya Özel'in kaleminden...

Değerli okurlar, bu hafta ve önümüzdeki haftaki  konumuz temel enerji kaynaklarımızdan biri olan  ve tahıllar …

Tahıllar Türk toplumunun temel besin grubudur. Buğday, pirinç, mısır, çavdar ve yulaf gibi tahıl taneleri ve bu tanelerden yapılan un, bulgur, yarma, gevrek ve benzeri ürünler bu grup içinde yer alır. Buğday en çok ekmek olarak tüketilir. Yurdumuzda genellikle, ekmek, yufka ve bazlama adları ile üç tip ekmek kullanılır.

Ekmekçilik tarihi 8 bin yıl öncesinden ; insanların hububatı taşlar arasında kırıp ufaladığı, sonra da bunlara su katıp elde ettiği hamuru yassı bir kaya üzerine yayarak ateşte pişirdiği günlere kadar uzanır. Mısırlılar ekmekçilikten keyif alırdı. Zamanla birçok toplulukta, pişirilen ekmeğin çeşidine göre Fırıncı Loncaları kurulmaya başladı.İlk olarak İngilizler tarafından kurulan Ekmek Mahkemeleri yüzyıllar boyunca ekmeğin gramaj ve fiyatını tespit etti.

Yakın geçmişte, ekmek katkı maddelerinin bulunması, daha kaliteli hububat yetiştirilmesi, öğütme tekniklerinin ilerlemesi kadar ekmek pişirmede kullanılan araçların giderek geliştiril- mesiyle de birlikte hamuru daha iyi fermente etmek, ekmeği daha düzgün pişirmek mümkün olabilmiştir.

EKMEK VE TAHIL ÜRÜNLERİ NEDEN ÖNEMLİ?

Tahıl ve tahıl ürünleri vitaminler, mineraller, karbonhidratlar (nişasta, lif) ve diğer besin ögelerini içermeleri nedeniyle sağlık açısından önemli besinlerdir. Tahıllar, protein de içerir. Örneğin ekmeklik buğday % 12 protein içerir. Bu proteinin kalitesi düşük olmakla birlikte kurubaklagiller ya da et, süt, yumurta gibi besinlerle bir arada tüketildiklerinde protein kalitesi arttırılabilir. Tahıllar, ayrıca bir miktar yağ da içerirler. Tahıl tanelerinin yağı E vitamininden zengindir. Tahıllarda A vitamini aktivitesi gösteren ögelerle, C vitamini hemen hemen yoktur. Tahıllar B12 dışındaki B grubu vitaminlerinden zengin, özellikle B1 vitaminin (tiamin) en iyi kaynağıdır. Bu vitaminler çoğunluklu tahıl tanelerinin kabuk ve özünde bulunur.

Temelde ekmeğin vücuda 2 faydası var: Birincisi tüketildiğinde  kan şekerini dengelemesi, (özellikle kepekli,tam tahıllı ve çavdar ekmeği) ikincisi ise vücudun enerji ihtiyacını karşıla- ması ve enerji metabolizmasını düzenleyecek , sinir sistemi açısından gerekli  vitaminleri (B grubu vitaminleri ) içeriyor olması.

Önümüzdeki haftaya kadar sağlıklı, umut dolu yarınlar diliyorum…