KRİTİK DEPREM UYARISI

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ziyadin Çakır, Büyükçekmece ve Kumburgaz açıklarından Adalar'a kadar gelen ve kırılmayan fayda 7'nin üzerindeki büyüklükte deprem olasılığı artarken, zaman ilerledikçe büyüklüğün değişmediğini kaydetti.

"Deprem Haftası" dolayısıyla Marmara Denizi'ndeki fayda beklenen  depreme ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Çakır, 1999'daki İzmit ve  Düzce depremlerini doktora konusu olarak çalıştığını anlattı.

Çakır, GPS ve radar verileriyle fay üzerindeki hareketin etkilerinin  araştırıldığını, kendisinin de yer aldığı ve 2 yıldır devam eden başka bir  projeyle de Marmara'nın deniz tabanında çeşitli ölçümlerin yapıldığını,  çalışmanın bir yıl sonra tamamlanacağını kaydetti.

Kuzey Anadolu Fayı'nın devamı olan en aktif kolunun Büyükçekmece  açıklarındaki orta bölüm denilen kısım olduğunu belirten Çakır, şöyle devam etti:

"Bu kısmın deniz tabanına jeodezik bir ağ kurduk. Akustik ağlar  birbirine sinyal gönderiyor. Fayda bir kayma olup olmadığı araştırılıyor. Fayın  orada kilitli olduğunu tespit ettik. Yani, üzerindeki sürtünmeden ve kayaların  ağırlığının oluşturduğu yüksek miktardaki basınçtan dolayı fayda bir hareket  olmuyor. Küçük küçük depremler aslında sürtünmenin giderilmesinden kaynaklanıyor.   1912'de Şarköy tarafındaki depremde Saros Körfezi'nden Marmara Denizi'ne kadar  olan karasal bölümün kırılarak Ereğli açıklarına geldiğini düşünüyoruz.  Marmara'nın ortasında kırılmayan bölüm var. Yani Büyükçekmece, Kumburgaz  açıklarından Adalar'a kadar kırılmayan bir bölüm var. 70 kilometre civarında  uzunlukta, 10 kilometre derinlikte bir bölüm. Orta segment denilen boğaz  açıklarına kadar olan bir kısım bu. Bu fayın tamamı kırıldığında 7'lik bir deprem  çok rahatlıkla üretebilecek büyüklükte. Yine 1894'teki depremde kırıldığı  düşünülen Çınarcık çukuruna doğru devam eden kısım var. Ya ikisi birden kırılacak  ya da tek tek. İkisi birden kırılınca da etkisi büyük olacak. Ama 7'lik bir  depremin iki katı olmayacak. Bu depremin büyüklüğü 7,1-7,2 olur. Fayın uzunluğu  arttıkça depremin büyüklüğü de artacaktır. Özellikle Adalar'dan geçen fay kıyıya  daha yakın. Bunun etkisi daha büyük olacaktır."

Çakır, Anadolu Yakası'ndaki zeminin sağlam olduğunu, deniz doldurulan  yerlerin ise tehlike arz ettiğini belirterek, Avrupa kısmında da kıyı boyunca  Avcılar, Küçükçekmece, Yeşilköy, Ataköy, Zeytinburnu, Haliç'in kenarlarının risk  oluşturduğunu söyledi.

"EN SON 1776'DA KIRILDI"

Prof. Dr. Ziyadin Çakır, 7 büyüklüğündeki bir deprem için zeminde en  az 4 metrelik bir yer değiştirme gerektiğini belirterek, "4,5 metre yer  değiştirme için 150 yıl gerekiyor. Kuzey Anadolu Fayı'nda büyük depremler  ortalama 200-250 yılda bir yaşanıyor. Denizin içinden geçen kırılmayan bölümün,  en son 1766'da kırıldığı düşünülüyor. Deprem vaktini doldurmuş. Her an olabilir."  dedi.