Önemli bir hastalığın habercisi olabilir

Daha çok yaşlılarda görüldüğü düşünülen yutma bozukluğu her 25 yetişkinden birinde görülüyor. İnme (felç), Parkinson, kas hastalıkları, Multiple Skleroz (MS), baş-boyun kanserleri ile beraber görülebilen hastalıkta erken teşhis önemli. Yutma problemleri üzerinde uzmanlaşmış terapistlerin uygulayacağı özel egzersiz ve tekniklerle tedavi mümkün oluyor.

Özel bir üniversitede Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim Görevlisi olan Çetin Sayaca, yaşlılarda sık görülen yutma güçlüğünü (disfaji) her 25 yetişkinden birinin yaşadığını söyledi.

Çetin Sayaca, bir yudum su içerken öksürmeye ya da boğulmaya neden olan disfajinin dünyada oldukça yaygın bir sorun olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:

“Yutma, ağza alınan katı ve sıvı besinlerin, güvenli bir şekilde yemek borusu vasıtasıyla mideye iletilmesidir. Besinin bu yolculuğunda bir kısmı yutma ile midede değil de akciğerlerde son buluyor ise yutma güçlüğü (disfaji) var demektir. Yaşlı hastalarda sıkça gördüğümüz disfaji, aslında her 25 yetişkinden birinin yaşadığı ama çoğunlukla anlamlandıramadığı bir durum. Amerika’da 16 milyon, Avrupa da ise 40 milyonun üzerinde kişi yutma bozukluğuna sahip. Ülkemizde yutma güçlüğü çeken insanların sayısı net olarak bilinmiyor.”

Çocuk, genç, erişkin ya da yaşlı çok farklı yaş gruplarını ciddi oranda etkileyen yutma bozukluğunun anlaşılması zor bir sorun olduğunu belirten Çetin Sayaca, bu durumun tedavi edilebildiğini söyledi.

Bir bozukluk olarak görülmüyor

Kişinin bir sıkıntı olduğunu fark etmesine rağmen bunun bir bozukluk olduğunu düşünmediği için geçiştirdiğini belirten Sayaca, “Kişi bu durumu ya yaşa bağlamakta ya da başka hastalıkların getirdiği doğal bir süreç olarak kabul etmektedir. Genel olarak yutma bozukluğu olan kişiler bu probleme ikincil olarak gelişen hastalıklarla mücadele etmeye çalışmaktan tedavi için bizlere çok geç gelmektedir. Tabii bu süreç, hayat kalitesini olumsuz yönde etkilemekte, hastalık ilerlemekte ve başka sorunlar tabloya eklenmektedir. Asıl problem olan yutma sorununun çözülememesinden dolayı da tekrarlayan ateşli akciğer hastalığı, kilo kaybı, su kaybı gibi hastalıklarla baş etmeye çalışmaktadırlar” diye konuştu.

Yutma güçlüğünün önemli bir sorunun habercisi olabildiğini ifade eden Çetin Sayaca, “Çünkü yutma güçlüğü, yaşlanmanın dışında, çoğunlukla bir hastalığa bağlı olarak gelişir. Birlikte görüldüğü hastalıklar arasında inme (felç), Parkinson, kas hastalıkları, Amyotrofiklateral Skleroz, Multiple Skleroz (MS), trakeostomi varlığı, baş-boyun kanserleri yer almaktadır. Nörolojik hastalığı olan bireylerin %75’inde, inme hastalarının ise %40’ında, sağlıklı yaşlı bireylerin %15.1’inde ve Serebral Palsili çocukların %85’inde yutma güçlüğü görülmektedir” diye konuştu.

Bu belirtilere dikkat

Çetin Sayaca, “Eğer siz de su veya katı gıdalar yutarken ara ara da olsa öksürüyorsanız, boğazınızda takılma hissi varsa, yemek yerken boğazınızı temizleme ihtiyacı duyuyorsanız, yutarken boğazınızda ağrı hissediyorsanız, istediğiniz yemeği yemekten kaçınıyorsanız ve/veya tekrarlayan akciğer hastalığınız varsa, sizde yutma bozukluğu olabilir. En yakın zamanda uzman doktora başvurmalısınız” uyarısında bulundu.

Yutma sorunları egzersizle giderilebiliyor

“Eğer size yutma bozukluğu tanısı konulursa, üzülmeyin” diyen Çetin Sayaca, “Çünkü yutma bozukluğunun tedavisi var, sadece tanı ve tedavi için geç kalmayın yeter. Yutma problemleri üzerinde uzmanlaşmış terapistinizin uygulayacağı özel egzersiz ve tekniklerle harika sonuçlar alabilirsiniz. Yutma güçlüğünüz varsa, çözümü de var” diye konuştu.