Rusya'nın Suriye planı belli oldu
Moskova yönetimi, Suriye'deki ateşkeste birlikte garantörlük yaptığı Ankara ile işbirliğini yapıcı ve uzun süreli olarak tanımladı.
Dışişleri Bakanlığı, Rusya'nın hazırladığı anayasa taslağında özerk Kürt bölgesi önerildiği şeklindeki haberleri yalanladı. Taslağa göre Suriye'nin adı değişiyor, Kürtlere 'kültürel özerklik' veriliyor.
Haftalık basın toplantısında konuşan Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova'nın gündeminde Suriye vardı.
Zaharova, 30 Aralık'tan bu yana silahların büyük ölçüde sustuğu iç savaş ülkesinde Türkiye ve İran'la yaptıkları işbirliğini 'yapıcı ve uzun süreli' olarak gördüklerini söyledi.
Moskova'nın hazırladığı Suriye Anayasa taslağını hakkında da bilgi veren Zaharova, "Suriyelilere ne ülkelerindeki krizin çözümünün şartlarını ne de anayasalarını zorla kabul ettirmeye çalışıyoruz" ifadesini kullandı.
Söz konusu taslakta Suriye'de özerk bir Kürt bölgesi kurulmasının önerildiği şeklinde haberler yayımlanmıştı. Haberleri yalanlayan Zaharova, "Biz, özerk Kürt bölgesi kurulmasını önermedik. Bizim yaptığımız, Suriyelilerin karar alması ve aralarında tartışması gereken konuları ortaya koymaktı" dedi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, "Suriye'de savaşan tarafların eline anayasa taslağını vermenin ve ellerinden otomatik tüfekleri almanın vakti geldi. Şu anda olan biten bu" diye devam etti.
TASLAKTA KÜRTLERE 'KÜLTÜREL ÖZERKLİK' VAR
Al Jazeera Türk ise, Rusya'nın anayasa taslağının tamamını yayınladı.
Moskova'nın Astana görüşmeleri sırasında ilgili taraflara ilettiği taslağa göre, daha önce cumhurbaşkanının elinde olan bazı yetkilerin parlamentoya verilmesi öngörülüyor. Cumhurbaşkanının parlamentoyu feshetme yetkisi bulunmazken parlamento cumhurbaşkanını azledebiliyor. Cumhurbaşkanı aynı zamanda, silahlı kuvvetlerin yüksek başkanı görevini üstleniyor.
Anayasa taslağında 'özerk Kürt kültürel organları' da yer alıyor. Bu teşkilâtlarda Arapça ve Kürtçe eşit olacak ve ikisi resmi dil olarak kabul edilecek.
Ülkenin etnik ve mezhep durumunun devlet kurumlarındaki görev dağılımına yansıtılması gerektiğine vurgu yapılıyor. Azınlıklara da belli bir kota tahsis edilmesinden söz ediliyor.
Taslakta ülkenin adı Suriye Arap Cumhuriyeti yerine Suriye Cumhuriyeti olarak ifade ediliyor.
Merkezde parlamento, bölgelerde yerel konseyler
85 maddelik anayasaya göre, merkezde bir parlamento olacak. Diğer bölgelerde ise yerel konseylerin olması öngörüyor.
Taslağın 6’ncı maddesi, ülkenin ideolojik farklılıklarını ele alıyor. Buna göre, ülkede herhangi bir ideolojinin genelleştirilmesi ya da zorunlu olması söz konusu olamayacak. Tüm gruplar, partiler eşit haklara sahip olacak.
Parlamentoya ayrıca, Suriye’nin ulusal çıkarlarıyla ilgili meseleleri ve devletin sınırlarının değiştirilmesi konusunu referanduma götürme yetkisi de veriliyor.
Buna göre savaş kararı vermek, Anayasa Mahkemesi üyelerini atamak gibi yetkiler de parlamentoya ait olacak.
Al Jazeera'nin edindiği bilgilere göre muhalifler, ateşkes kapsamlı bir şekilde uygulanmadan ve tüm ihlâller durmadan anayasa konusunu ele almayı kabul etmedi.
Rusya: Muhaliflere yeni anayasa taslağını ilettik
Astana görüşmelerinde Rusya’yı temsil eden Alexander Lavrentiev, 24 Ocak’ta görüşmelerin sonunda yaptığı basın açıklamasında, muhaliflere yeni bir anayasa taslağını ilettiklerini söylemişti.
Rus yetkili, anayasa taslağının Rus uzmanlar tarafından hazırlandığını ve çözüm çabalarını hızlandırmayı amaçladığını belirterek, "Şu an anayasa taslağı muhaliflerin elinde. Onların cevaplarını bekliyoruz" demişti.
Bundan bir gün sonra Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ülkesinin Astana'da taraflara Rus uzmanlar tarafından hazırlanan bir anayasa taslağı ilettiğini teyit etmişti. Lavrov, bu taslağın Suriye rejiminin, muhaliflerin ve bölgesel aktörlerin görüşlerinin göz önünde bulundurularak hazırlandığını belirtmişti.
Ancak muhalifler, bu taslağı görüşmeyi reddettiklerini duyurmuştu. Muhalif bir yetkili, "Ruslar taslağı masaya koydu. Ancak biz elimizi bile sürmedik" demişti.
Daha önce Cenevre’de BM’nin rejimle muhalifler arasında düzenlediği çözüm girişimlerinin amaçlarından biri yeni bir anayasa ortaya koymaktı. Ancak tarafların arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle müzakereler bu aşamaya hiç yaklaşamamıştı.
Ağustos 2016'dan bu yana ilişkilerinde yeni bir sayfa açan Türkiye ve Rusya, Suriye'deki ateşkeste başrolü oynadı. Halep'ten muhaliflerin tahliyesinde inisiyatif alan iki ülke, ilan edilen ateşkesin garantörlüğünü yapıyor.