AA muhabirinin Ticaret Bakanlığından aldığı bilgilere göre, dış ticarette pazar ve ürün çeşitliliğinin sağlanması amacıyla yürütülen çalışmalar sonucunda Uzak Doğu ülkelerine satışı yapılamayan bazı tarım ürünleri için gelişmeler kaydedildi.

Çin'e kiraz ihracatının başlatılabilmesine yönelik çalışmalar kapsamında, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığının girişimleriyle "Türk Kirazlarının Çin'e İhraç Edilmesine Yönelik Bitki Sağlığı Gereklilikleri Protokolü"ndeki şartlar yerine getirilerek ihracatın önü açıldı ve 2017 yılında ilk ihracat gerçekleştirildi. Bununla birlikte, protokol kapsamında kiraz ihracatında uygulanan şartlar nedeniyle ürünlerdeki kalite kaybından dolayı kayda değer miktarda ihracat rakamına bu yıla kadar ulaşılamadı.

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Çin temasları sırasında konunun üzerinde durdu. Çin pazarından daha fazla pay alabilmek, ihracatın önündeki engelleri kaldırmak için kirazda depolama ömrünü uzatan "fümigasyon" yönteminin de kullanılmasına izin verilmesi hususundaki girişimlerle bu yöntem de kullanılabilir hale geldi.

Bu sayede 2019 yılı kiraz ihracat sezonunda Çin'e 884,2 ton ürün gönderilerek karşılığında 3,3 milyon dolar gelir elde edildi. Türkiye'nin kiraz ürünleri için büyük potansiyele sahip bu ülkeye ihracatın da pazar payının da artması bekleniyor.

Antep fıstığı için 39 firmaya izin

Öte yandan, dünyanın en büyük Antep fıstığı ithalatçısı olan Çin'e, bu ürünün satışının yapılabilmesi amacıyla 2013'te girişimlere başlandı. Çalışmalar neticesinde 2016'da G20 Liderler Zirvesi'nde "Türkiye'den Çin'e İhraç Edilen Antep Fıstığı için Bitki Sağlığı Gereklilikleri Protokolü" imzalandı.

Protokole bağlı teknik şartların yerine getirildiğine dair Çin nezdinde yürütülen girişimler sonucunda 5 Temmuz 2019 itibarıyla Çin Gümrükler Genel İdaresi tarafından yapılan resmi açıklamayla, ilgili gözetim ve karantina gerekliliklerinin sağlandığı ifade edilerek, Türkiye'den Çin'e Antep fıstığı ithal edilmesine izin verildi. Böylece, 39 Türk firmasının dış satım için önü açıldı.

Çin tarafından ABD'ye getirilen ilave gümrük vergisi nedeniyle ülke işlenmiş Antep fıstığı tedarikinde Türkiye'ye yöneldi. İşlenmemiş kabuklu ve kabuksuz Antep fıstığı ihracatında da Çin pazarına girişte teknik engellerin ortadan kalkmasıyla bu ülkeye dış satımın hız kazanacağı değerlendiriliyor.

Türkiye'nin geçen yıl itibarıyla kabuklu, kabuksuz ve işlenmiş Antep fıstığı ihracatı 104,5 milyon dolar olarak gerçekleşirken, bu sene sadece 9 ayda 90 milyon doları geçti.

Su ürünleri ihracatına vize çıktı

Ayrıca "Türkiye'den Çin'e İhraç Edilecek Su Ürünleri İçin İnceleme, Karantina, Veterinerlik Sağlık Gereksinimleri Protokolü" ile bu yıl gökkuşağı alabalığı, nehir alabalığı, orkinos ve mavi yüzgeçli orkinos ürünlerinin Çin'e ihracatının önü açıldı.

Çin alabalık ithalatında dünyanın en önemli 6. ve orkinos ithalatında 4. pazarı konumunda bulunuyor. Türkiye 2018'de yaklaşık 195 milyon dolarlık alabalık ve mavi yüzgeçli orkinos ihracatı gerçekleştirirken, Çin aynı dönemde 135 milyon dolarlık ithalat yaptı. Bu ürünler için önemli bir pazarın açılmış olmasıyla sektörün Çin'e hızlı bir giriş yapacağı ve ihracatını artıracağı değerlendiriliyor.