Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Aralık 2020'de aylık bazda yüzde 1,25, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 2,36 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 14,60, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 25,15 olarak gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Aralık 2020 itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 12,28, yurt içi üretici fiyatları yüzde 12,18 arttı.
Aylık bazda TÜFE yüzde 1,25, Yİ-ÜFE yüzde 2,36 yükseldi.
TÜFE, Aralık 2020'de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,60, Yİ-ÜFE ise yüzde 25,15 artış gösterdi.
Yıllık enflasyon, Yeni Ekonomi Programı'nda (YEP) geçen yıl için öngörülen yüzde 10,5'lik hedefin üstünde gerçekleşti.
Artışlar
Verilere göre, Yİ-ÜFE, Aralık 2020'de bir önceki aya göre yüzde 2,36, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 25,15, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25,15 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 12,18 artış gösterdi.
Sanayinin 4 sektörünün aralıkta yıllık bazda değişimler, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 19,02, imalatta yüzde 27,32, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0,25 ve su temininde yüzde 14,83 artış olarak gerçekleşti.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 0,02, imalatta yüzde 2,67, su temininde yüzde 1,18 artış; elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 1,21 azalış oldu.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında yüzde 32,92, dayanıklı tüketim malında yüzde 27,70, dayanıksız tüketim malında yüzde 19,18, enerjide yüzde 3,24 ve sermaye malında yüzde 29,70 artış yaşandı.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise ara malında yüzde 2,91, dayanıklı tüketim malında yüzde 1,31, dayanıksız tüketim malında yüzde 1,47, enerjide yüzde 2,86 ve sermaye malında yüzde 1,87 artış görüldü.
Yıllık azalış 17,77 ile tütün ürünlerinde gerçekleşti. Buna karşılık ana metaller yüzde 56,29, metal cevherleri yüzde 48,97, kağıt ve kağıt ürünleri yüzde 34,94 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
En fazla aylık azalış yüzde 2,34 ile metal cevherleri, yüzde 1,73 ile diğer mamul eşyalar, yüzde 1,21 ile elektrik, gaz ve üretim alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 10,71, tütün ürünleri yüzde 7,74, ana metaller yüzde 6,48 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olarak kayda geçti.
Aylık bazda en yüksek artış ev eşyasında
Verilere göre, TÜFE, Aralık 2020'de bir önceki aya göre yüzde 1,25, Aralık 2019'a göre yüzde 14,60 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 12,28 artış gösterdi.
Ana harcama grupları itibarıyla Aralık 2020'de, aylık bazda artışın yüksek olduğu gruplar sırasıyla yüzde 3,46 ile ev eşyası, yüzde 2,64 ile ulaştırma ve yüzde 2,53 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
Aralık 2020'de aylık bazda en fazla düşüş gösteren grup yüzde 3,18 ile giyim ve ayakkabı olarak kaydedildi. Bu grubu yüzde 0,58 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 0,03 ile eğitim, yüzde 0,01 ile alkollü içecekler ve tütün izledi.
Yıllık değişimler
TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 28,12 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 21,12 ile ulaştırma, yüzde 20,61 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda görüldü.
Yıllık düşüş gösteren tek grup ise yüzde 0,32 ile giyim ve ayakkabı oldu. Aralık 2019'a göre artışın düşük olduğu ana gruplar sırasıyla yüzde 0,65 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 5,73 ile haberleşme, yüzde 6,84 ile eğitim olarak belirlendi.
Aralık 2020'de endekste kapsanan 418 maddeden 98'inin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 36'sının ortalama fiyatında değişim olmadı, 284 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
Aylık bazda en yüksek fiyat artışının olduğu iller
İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması 2'nci düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 2,32 ile "Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir"de gerçekleşti.
Bir önceki yılın aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 17,51 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" ve 12 aylık ortalamalara göre, en yüksek artış yüzde 13,25 ile "Erzurum, Erzincan, Bayburt" bölgesinde görüldü.
Geçen ay, Aralık 2019'a göre en düşük fiyat artışı ise yüzde 13,1 ile "Tekirdağ, Edirne, Kırklareli" bölgesinde kaydedildi.
Beklentiler
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistlerin aralık ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,02 olmuştu. Bu ortalamaya göre 2020 yılı enflasyonunun yüzde 14,34'e çıkacağı öngörülmüştü.
YORUMLAR