Değerli Okurlar geçen hafta başladığımız balık sohbetimize kaldığımız yerden devam etmek is tiyorum. Beslenmemizde önemli bir protein olan su ürünlerinin özelliklede balığın besin bileşi mi yanında içerdiği yağın vücut için önemi artık anlaşıldığından, önümüzdeki yıllarda bu ürün lerin tüketimi artış gösterecektir.
Balık bozulmaya karşı son derece hassas olan bir gıda maddesidir. Bu özelliği nedeniyle yaka landığı andan itibaren fiziksel ve çevresel faktörlerden çok etkilenir. Bu nedenle avlandıktan hemen sonra tüketilmeli veya uygun koşullarda muhafaza edilerek tüketiciye en iyi şartlarda ulaştırılması sağlanmalıdır.
ASLINDA ÜLKEMİZ BALIK ZENGİNİ
Üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizin her bir tarafında farklı balık avlamak mümkün. Hele hele avlanma yasağına uyarsanız denizlerde balığı bitirmeden mevsiminde istediğimiz gibi tükete biliriz.Balık eti tıpkı diğer su ürünleri gibi A,D,K ve B grubu vitaminleri (B1,B2,B6 ve B12 ) ile fosfor,iyot,çinko gibi eser elementler açısından zengindir.
Balığın ana öğelerinden biri ve onu daha çok değerli kılan yağ içeriğidir.Balık protein miktarı balık türünden türüne oldukça sabit olduğu halde yağ miktarı yağlı ve yağsız balıklar arasında büyük değişimler gösterir.Balık kaslarının yağ miktarı % 1-25 arasında değişir.Balığın beslen me şekline,besinlerintürüne,biyolojikyapısına,yaşına ve su sıcaklığına bağlı olarak yağ miktarı değişebileceği gibi seksüel olgunluğa,yumurtlama dönemine, avlanma zamanına ve yaşam or tamına bağlı olarak da değişir.Balık yağı diğer hayvansal yağlara göre yüksek oranda doyma mışyağlardan meydana gelmiştir. Balık yağları %20 oranında doymuş yağ asitlerini,%80 oranında doymamış yağ asitlerini içerir.Uskumru, somon,kefal,sardalya, palamut balıkları ülke mizde de iyi tüketilen yağlı balıklardandır.
OMEGA 3'LER
Balığın değerli çoklu doymamış yağ asitlerinden omega-3’lerinkalp-damar hastalıklarında,hipertansiyonda,bağışıklıkla ilgili problemlerde, depresyonda, alerjilerde, artritlerdetedavi edici faydaları gösterilmiştir. Omega- 3 lerden DHA gözlerin, beynin belleğin ve damar sağlığının vazgeçilmezidir.Yine bu yağlardan EPA ise damarların (kan pıhtılaşmasını önleyici )kalbin,eklemlerin dostu, iltihap giderici etkileri ispatlanmıştır. Bu nedenle haftada en az 200 gr yağlı balıkyemenin kalp hastalığından ölüm riskini %36 oranında azaltabileceği bildirilmektedir. Akdeniz tipi beslenmenin vazgeçilmez et türü balıktır.Yeterli miktarda balık tüketen bireylerde vücut gelişiminin dahaiyi olduğu gösterilmiştir. Ayrıca anne karnındaki bebeğin normal beyin gelişimi ve retina oluşumu için özellikle gebeliğin son üç haftasında anneden bebeğe yoğun omega-3 aktarımı yapıldığı için hamile ve emzikli annelerin balık tüketmeleri çok önemlidir.Balığın içerisindebulunan besin öğelerinin kaybedilmemesi için ızgara,haşlama ve buğulama gibi pişirme yöntemleri tercih edilmelidir.
Sağlıklı,bereketli mutlu bir hafta geçirmeniz dileğiyle…
*İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesinde‘’Özkan Özden’in Yüksek Lisans Tezi ‘’den faydalanılmıştır.
YORUMLAR